جواب شبهات وکج فهمی های غیرمقلدین

ازعالم بزرگوار مفتی محمد زکریا دهواری مدظله العالی

تهیه وتنظیم : رحمن بخش سپاهی

شبهه اول: در قرآن و حدیث تمام مسائل موجود هستند ، پس نیازی به فقه نداریم؟ و چه نیازی دارد که از ائمه اربعه پیروی کنیم؟

جواب: تا اندازه ایی درست است که مسائل در قرآن و حدیث موجود هستند؛ اما برخی مسائل تنصیصاً موجودند یعنی صراحتا حکم آنها در قرآن و حدیث آمده و برخی قیاساً بلکه اکثر آنها قیاسا موجود می باشند هم چنانکه در حدیث آمده است پس مانده سگ ناپاک است اما درباره روباه، شغال و ببر حکمی صراحتا در حدیث نیامده است حالا، نمی توان گفت: چون در قرآن و حدیث نیامده است لذا هیچ حکمی ندارد بلکه مطابق دستور باری تعالی((فاعتبروا یا اولی الابصار)) باید این مسائل را بر مسائل منصوص علیه قیاس کرد لذا برپس مانده سگ قیاس کرده می شود که علت مشترک آنها درندگی است.                                              

مثال دوم: مگس اگر در چیز آشامیدنی بیفتد در حدیث آمده خوراک را نجس نمی گردد اما درباره مورچه،پشه،در حدیث صراحتا ذکری یافته نمی شود لذا این موارد را بر مگس قیاس کرده همان حکم که درباره مگس آمده بود به آنها داده می شود بنا برعلت مشترک ما بین این همه که(دم غیر مسفوح)است.

-----------------------------------------------------

شبهه دوم: برخی می گویند: برای هر چیز باید دلیلی باشد بدون دلیل عمل کردن بی عقلی و نادانی است که نتیجه اش مطابق نص قرآن مجید همراه بودن با مشکین است زیرا مشرکین همین طور می گفتند که ما بر هر چه نیاکان و اجداد خویش را بر آن یافتیم عمل می کنیم لذا اگر کسی از مسلمانان این طور بگوید(که ما نیاکان و اجداد خویش را چگونه یافتیم همان گونه عمل می کنیم) حشر او با آنها خواهد بود ((واذ قیل لهم اتبعوا ما انزل الله الا یه)) از این آیه استدلال می گیرند و استدلال دوم هم از آیه((واذقیل لهم تعالوا الی ما انزل الله الا یه)) .

جواب: استدلال آنها کاملا غلط بلکه تهمتی بر قرآن می باشد زیرا قید اول را ذکر نمی کنند و آیه ایی را که درباره مشرکین نازل شده بر مسلمانان می چسپاند.  بطور الزام ما از آنها می پرسیم: اگر واقعا بدون دلیل عمل کردن جائز نیست پس غیرمقلدین که قرآن مجید تلاوت می کنند و بر اعرابی که نوشته موافق آن می خوانند آیا این عمل آنها ناجائز است؟. در قرآن مجید به مسلمانان ترغیب داده شده که اتباع و تقلید بکنند آیات زیر ملاحظه گردد:

1- ((اتبعوا ما انزل الیکم و لا تتبعوا من دونه اولیا))(3) نکته ایی که در این آیه آمده است که حکم داده شده اتباع حکم خداوند را بکنند و بدیهی است که اتباع حکم خداوند بدون مطالبه دلیل می باشد((یعنی از خداوند، هیچ کس دلیل حکم را نمی پرسد)).

2-واتبعت مله ابائی ابراهیم......ثم اوحینا الیک ان اتبع مله ابراهیم حنیفا..........والذین امنوا و اتبعتهم ذریتهم بایمان.........((قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله)) 

واضح است که اتباع نبی هم بدون مطالبه دلیل می باشد مثلا درباره خواندن دو رکعت نماز صبح کسی از پیامبر(ص) نمی پرسید که دلیل بیاوردید.